แก้ปัญหากวนใจในระบบไฟฟ้าโรงงาน
ในโรงงานอุตสาหกรรมปัจจุบัน หลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เข้ามาใช้ในกระบวนการผลิตและควบคุมเป็นจำนวนมาก ซึ่งอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ดังกล่าวส่วนใหญ่จะมีความไวต่อความผิดปกติของกระแสไฟฟ้าที่ได้รับเข้ามาสูงมาก ผลกระทบอาจจะแค่เพียงเล็กน้อยอาจทำงานผิดเพี้ยนหรือผลกระทบรุนแรงถึงขั้นชำรุดเสียหายเลยก็ได้ เรามาดูกันเลยว่ามีปัญหาระบบไฟฟ้าอะไรบ้างที่พบเห็นกันบ่อยๆในโรงงานอุตสาหกรรม
1. ปัญหาไฟตกชั่วคราว (Voltage Dip/Voltage Sag) คือ สภาวะที่แรงดันไฟฟ้าลดตํ่าลงจากปกติในช่วงเวลาสั้นๆ นับว่าเป็นปัญหาทางไฟฟ้าที่พบบ่อยที่สุด
สาเหตุ อาจเกิดจากต่อโหลดขนาดใหญ่ในระบบ ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของแรงดันในระบบเนื่องจากอุปกรณ์ดังกล่าวต้องการกระแสไฟฟ้ามาก เมื่อเทียบกับการทำงานในภาวะปกติส่งผลให้แรงดันไฟฟ้าในสายส่งการไฟฟ้าฯ ลดตํ่าลง
ผลกระทบ ทำให้เกิดการหยุดชะงักของการทำงานของคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ควบคุมบางส่วนชำรุดเสียหายได้นอกจากนี้ยังลดประสิทธิภาพการทำงานของอุปกรณ์ไฟฟ้าและอายุการใช้งานสั้นลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งมอเตอร์ของอุปกรณ์ไฟฟ้า
2. ปัญหาไฟดับ (Black Out) คือ สภาวะที่กระแสไฟฟ้าหยุดไหล
สาเหตุ เกิดจากความต้องการกระแสไฟฟ้าจากสายส่งการไฟฟ้าฯที่มากเกินไป, เกิดไฟฟ้าลัดวงจรในสายส่ง และปัญหาที่เกิดกับสายส่งการไฟฟ้าฯ เช่น เสาไฟฟ้าล้ม หรือหม้อแปลงระเบิด ฯลฯ ซึ่งส่งผลให้ไม่สามารถจ่ายไฟจากการไฟฟ้าได้
ผลกระทบ ทำให้เครื่องจักรอุปกรณ์หยุดชะงัก สินค้าในกระบวนการผลิตอาจเสียหาย
แนวทางแก้ไข ปัญหานี้อาจจะแก้ไขยากตรงที่บางทีเป็นเหตุสุดวิสัยที่ไม่ทราบว่าจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่และนานแค่ไหน โดยปกติจะทำการติดตั้งเครื่องสำรองไฟฟ้า (UPS) หรือบางที่อาจจะติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อสำรองไฟกรณีไฟฟ้าดับ
3. ปัญหาไฟกระชาก (Spike) คือ สภาวะที่แรงดันไฟฟ้าเพิ่มสูงขึ้นอย่างกะทันหัน
สาเหตุ อาจเกิดจากฟ้าผ่าในบริเวณใกล้เคียง หรืออาจเกิดจากสายส่งของการไฟฟ้าฯ ที่หยุดการทำงานไปและกลับมาทำงานใหม่อย่างกะทันหัน
ผลกระทบ ทำให้เกิดการหยุดชะงักของการทำงานของอุปกรณ์และเครื่องจักร และอุปกรณ์ควบคุมบางส่วนอาจชำรุดเสียหายได้ นอกจากนี้ยังลดประสิทธิภาพการทำงานของอุปกรณ์ไฟฟ้า และอายุการใช้งานสั้นลง
แนวทางแก้ไข ติดตั้งอุปกรณ์ Surge Protection และตรวจสอบการติดตั้งระบบสายดินให้มีความถูกต้องและปลอดภัย
4. ปัญหาไฟเกิน (Swell) คือ สภาวะที่มีแรงดันไฟฟ้าไหลมามากเกินในช่วงเวลาสั้นๆ (1/120 วินาที)
สาเหตุ เกิดจากการใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีมอเตอร์กินไฟมาก เนื่องจากอุปกรณ์เหล่านี้เมื่อหยุดทำงานแรงดันไฟฟ้าส่วนหนึ่งที่เหลืออยู่ในมอเตอร์ จะไหลกลับเข้าระบบไฟฟ้าทำให้เกิดแรงดันไฟฟ้าสูงเกินชั่วขณะ
ผลกระทบ ทำให้อายุการใช้งานของอุปกรณ์สั้นลง และอาจเกิดความเสียหายได้หากอุปกรณ์นั้นไม่สามารถทนแรงดันเกินนี้ได้
5. ปัญหาสัญญาณรบกวน (Noise) คือ สัญญาณรบกวนที่เกิดจากสนามแม่เหล็กไฟฟ้า EMI (Electro Magnetic Interference) หรือสัญญาณวิทยุรบกวน RFI (Radio Frequency Interference)
สาเหตุ เกิดขึ้นได้จากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ตัวอย่างเช่น ฟ้าผ่า หรือโดยมนุษย์ เช่น การเปิด - ปิดสวิตช์อุปกรณ์ไฟฟ้า, เครื่องส่งวิทยุ และอุปกรณ์ต่างๆ ในโรงงานอุตสาหกรรม
ผลกระทบ อาจทำให้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ทำงานผิดพลาด, จอแสดงผลผิดเพี้ยน อาจก่อให้เกิดความเสียหายได้ในกระบวนการผลิตได้
แนวทางแก้ไข ติดตั้งอุปกรณ์ EMI/RFI Filter
Credit: www.engineerfriend.com